Bệnh phấn trắng và rụng lá Corynespora làm ảnh hưởng đến năng suất vườn cây khai thác của các đơn vị thành viên VRG, đặc biệt là ở khu vực Duyên hải miền Trung và Tây Nguyên. PV Tạp chí Cao su VN đã có buổi trao đổi với ông Hà Văn Khương - Phó Ban Quản lý Kỹ thuật (QLKT) VRG xung quanh giải pháp phòng trị bệnh.
PV: Xin ông cho biết những giải pháp mà Ban Quản lý Kỹ thuật VRG khuyến cáo chữa trị Bệnh phấn trắng và rụng lá Corynespora hiện nay như thế nào?
Ông Hà Văn Khương (HVK): Cần xác định, trong ngắn hạn rất khó để loại trừ hẳn các loại bệnh trên vườn cao su nói chung, do ngoài yếu tố giống cây, bệnh hại có nguyên nhân do nấm, liên quan tới yếu tố môi trường, điều kiện thời tiết khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp không kiểm soát được. Để hạn chế tác hại của các loại bệnh hại nói chung, cần áp dụng kết hợp các biện pháp một cách đồng bộ và hợp lý trong một quy trình tổng hợp, Ban QLKT khuyến cáo các đơn vị áp dụng các biện pháp gián tiếp như: Sử dụng các giống kháng; Không trồng các giống mẫn cảm với bệnh; không độc canh một dòng vô tính trên diện tích quá 200 ha; Phun phòng, xử lý sạch bệnh trên cây con trước khi đưa ra trồng; Không sử dụng cây con không có nguồn gốc; Thường xuyên kiểm tra vườn cây để sớm phát hiện nhằm xử lý kịp… Trong điều kiện bệnh phát sinh phát triển mạnh thực hiện biện pháp trực tiếp: phun thuốc, với loại thuốc, liều lượng và cách phun đã ghi rõ trong Quy trình kỹ thuật (QTKT) VRG.
- Với bệnh phấn trắng, khuyến cáo như sau:
(a) Đối với vườn nhân, vườn ương và vườn cây KTCB, sử dụng một trong các loại thuốc sau: bột lưu huỳnh thấm nước (Kumulus 80WP, Sulox 80WP) nồng độ 0,3%; hexaconazole (Anvil 5SC, Hexin 5SC, Vivil 5SC, Saizole 5SC) nồng độ 0,2% hoặc hỗn hợp của carbendazim và hexaconazole (Arivit 250SC, Vixazol 275SC) nồng độ 0,2%. Pha kết hợp với chất bám dính BDNH 2000 nồng độ 0,2%.
(b) Đối với vườn cây kinh doanh, sử dụng các thuốc có hoạt chất hexaconazole (Anvil 5SC, Hexin 5SC, Vivil 5SC, Saizole 5SC) nồng độ 0,2% hoặc hỗn hợp của carbendazim và hexaconazole (Vixazol 275SC, Arivit 250SC) nồng độ 0,2%. Pha kết hợp với chất bám dính BDNH 2000 nồng độ 0,2%.
(c) Cách phun: phun thuốc lên tán lá khi có 10% cây có lá non nhú chân chim trên vườn và ngừng phun khi 80% cây có lá ổn định. Phun thuốc 3 - 5 lần, với chu kỳ 7 - 10 ngày/lần vào buổi sáng ít gió.
- Với bệnh Corynespora:
Sử dụng một trong các công thức thuốc sau: hexaconazole (Anvil 5SC, Hexin 5SC, Saizole 5SC, Vivil 5SC) nồng độ 0,2 - 0,3%; hỗn hợp carbendazim (Vicarben 50SC, Carbenzim 500FL, Carbenvil 50SC, Glory 50SC) nồng độ 0,1-0,15% + hexaconazole nồng độ 0,1-0,15% (phối trộn theo tỷ lệ 1:1) hoặc các loại thuốc phối trộn sẵn carbendazim và hexaconazole (Vixazol 275SC, Arivit 250SC) nồng độ 0,2-0,3%. Pha phối hợp với chất bám dính BDNH 2000 nồng độ 0,2% (vườn ương, nhân, vườn năm 1), 0,3% (vườn năm 2 - 4), 0,5% (vườn năm 5 trở đi). Đối với vườn ương, nhân, phun ướt toàn bộ lá, chồi non, lưu ý phun mặt dưới lá. Đối với vườn KTCB và kinh doanh, phun ướt toàn bộ tán lá, chồi non, lưu ý phun mặt dưới lá và phun tới ngọn. Phun vào buổi sáng sớm và ngưng khi trời bắt đầu nắng gắt (10h - 10h30), phun 3-4 lần với chu kỳ 7 - 10 ngày/lần.
Ngoài các biện pháp khuyến cáo đã ghi trong QTKT, trước tình hình vườn cây khu vực Tây Nguyên có nhiều diện tích tán lá chất lượng kém do ảnh hưởng bệnh hại từ các năm trước, Ban QLKT đã khuyến cáo biện pháp phun thuốc trên vườn khai thác kết hợp phân bón lá bằng sử dụng máy phun cao áp cho một số công ty khu vực Tây Nguyên.
PV: Hiệu quả của biện pháp đã áp dụng như thế nào, thưa ông?
HVK: Có thể khẳng định tại VRG việc xử lý 2 loại bệnh trên ở các đối tượng vườn ươm, vườn nhân, vườn KTCB, là đạt kết quả cao do chúng ta chủ động được các loại vật tư như thuốc, máy phun. Các công thức thuốc đặc trị được Viện NCCS VN nghiên cứu, khảo nghiệm từ thực tế có tính tới cả hiệu quả về mặt kỹ thuật và kinh tế khi áp dụng. Đối tượng vườn cây phòng trị thấp, trong tầm phủ thuốc của máy phun, dễ tổ chức thực hiện… Đối với vườn cây khai thác, đối tượng cao hơn, việc xử lý tương đối khó do hạn chế về phương tiện phun, tuy vậy, qua kết quả phun thuốc phòng trị bệnh lá phấn trắng, kết hợp chất bám dính và phân bón lá năm 2012 trên diện tích 7.000 ha tại 5 Công ty Mang Yang, Chư Sê, Chư Păh, Chư Prông, Kon Tum, cho thấy hiệu quả cao, giảm đáng kể tỷ lệ bệnh ở những diện tích được phun so với không phun. Riêng đối với bệnh Corynespora trong những năm trước nhiều vườn cây bệnh được áp dụng phòng trị nay đã phục hồi, sinh trưởng tốt tại Đồng Phú, Sa Thầy, Đồng Nai…
PV: Xin ông cho biết có những khó khăn nào trong tổ chức thực hiện?
HVK: Đó chính là chuẩn bị phương tiện phun, số lượng trang bị và yêu cầu kỹ thuật của máy. Hiện nay cả máy sản xuất trong nước lẫn máy nhập cũng chỉ có hiệu quả trên vườn cây khai thác nhóm 1, với chiều cao khoảng 15 - 16 m, với những vườn cây cao hơn, việc đưa thuốc lên ngọn gặp khó khăn, nhất là phun trong điều kiện có gió như ở khu vực Tây Nguyên, hay điều kiện đất dốc khu vực Quảng Nam, Hà Tĩnh. Hơn nữa, hiện nay việc trang bị máy phun thuốc chuyên dụng tại VRG còn ít, chưa đủ nếu muốn phòng trừ bệnh trên diện rộng. Về tổ chức thì thời gian tổ chức phun phấn trắng khi vườn cây ra lá non, thường rơi vào dịp Tết âm lịch, cũng là một khó khăn trong huy động nhân lực tham gia thực hiện…