Các công ty sơ chế cao su ly tâm luôn luôn có sản phẩm phụ là skim. Skim là phần dư thải ra trong quá trình sản xuất cao su ly tâm. Trong skim có chứa DRC khoảng 3.5 - 4%, trong khi đó TSC có thể lên đến 8 – 9%. Lượng NH3 chứa trong skim ra khỏi máy ly tâm thường khoảng 0.35%. Để thu được lượng mủ nhỏ trong skim người ta phải dùng các phương pháp đuổi NH3 ra khỏi skim càng nhiều càng tốt, sau khi đuổi NH3 người ta dùng acid để tạo đông (cơ chế xảy ra cũng như tạo đông của latex vườn cây trong sản xuất SVR 3L). Lợi nhuận thu được từ cao su trong skim quá nhỏ so với chi phí phải bỏ ra, nhưng nó có ý nghĩa to lớn do tác động đến môi trường. Vì vậy các công ty có sản xuất cao su ly tâm luôn quan tâm đến việc xử lý skim để tạo ra sản phẩm có lợi và ít tác động đến môi trường.
Trước đây các công ty ít quan tâm đến loại mủ này, nhưng những năm gần đây dưới tác động của công tác môi trường nên nhiều công ty đã tốn công nghiên cứu, học tập ở cả Thái Lan và cũng đã có nhiều báo cáo của các công ty có sản xuất loại mủ này. Trong phạm vi bài viết tác giả đưa ra giải pháp mang tính kỹ thuật, mang lại hiệu quả đích thực cho những ai muốn thực sự tìm kiếm giải pháp tốt cho đơn vị mình.
Sau đây là sơ đồ tổng quá được đề nghị:
1. Khử NH3: Skim sau khi được hình thành có hàm lượng NH3 ¬rất cao khoảng 0.35%, với nồng độ này chúng ta rất dễ đuổi NH3 ra khỏi skim chỉ với động tác khuấy nhẹ (nhưng cũng chỉ làm giảm NH3 ¬đến 0.20% ) muốn giảm xuống nữa thì rất khó khăn. Đã có nhiều giải pháp đang được thực hiện như sử dụng tháp khử (tháp khử là hình thức cho dòng skim chảy tràn theo hình Zic-zac từ trên đỉnh tháp xuống chân tháp, kết hợp có quạt thổi) thường thì tháp khử cũng chỉ đuổi NH3 đến khoảng 0.2% là do đoạn đường chảy quá ngắn nên bề mặt thoáng của dòng skim không đủ thời gian để NH3 thoát ra. Cũng hình thức chảy thoáng như tháp khử, người ta sử dụng spillway (Spillway: cũng là hình thức chảy thoáng nhưng đoạn đường rất dài và bề mặt thoáng rộng lớn đủ thời gian để NH3 thoát ra) Spillway hiệu quả nhất là phải cân đối với lượng skim hình thành trong quá trình sản xuất sao cho tốc độ chảy và bề dày dòng chảy càng ít càng tốt, muốn vậy phải có spillway rất dài tùy theo quy mô của nhà máy.
2. Hồ lưu trữ: Phải có các bể đủ để lưu trữ skim sau khi chảy qua spillway, các hồ này có mục đính làm ổn định skim và điều hòa sản xuất. Thông thường NH3 ở đây vào khoảng 0.08 – 0.09 % (hiện nay không có đơn vị nào trong các công ty có thể đạt mức độ này) có thể hệ thống spillway chưa đạt yêu cầu.
3. Đánh đông skim: Với nồng độ NH3 khoảng 0.08 – 0.09 % và hàm lượng
cao su skim 3.5 – 4 % nếu muốn tạo đông đạt yêu cầu (tức là sau khi tạo đông xong vớt lấy mủ ra phần nước còn lại phải trong, nếu còn đục sẽ ảnh hưởng đến hệ thống xử lý nước thải; vi sinh sẽ chết) thì phải tốn lượng acid trên 150 kg/ tấn cao su khô (acid thường sử dụng là H2SO4 phụ phẩm của công nghiệp). Tại đây, muốn làm giảm lượng acid sử dụng điều chắc chắn là phải làm bay hết NH3 khỏi skim, nếu giải quyết bằng phương pháp vật lý thì cũng như trên chỉ đưa xuống đến 0.08%, có nơi thêm vào nước sử dụng lại sau khi tạo đông của lần trước và dùng khuấy liên tục, chắc chắn sẽ không tạo động đạt yêu cầu. Vì vậy cần phải đặt vấn đề giải quyết bằng hóa học, một lượng muối được đưa vào để trung hòa hết lượng NH3 còn trong skim, sau đó chỉ thêm một lượng nhỏ acid là có thể tạo đông đạt yêu cầu. Muối này có rất nhiều loại bán nhiều trên thị trường cần phải thí nghiệm xem muối nào có giá rẻ và thân thiện môi trường.
Chúc mọi người tham gia thành công.