Trong quá trình sản xuất, việc tìm kiếm các giải pháp kỹ thuật nhằm cắt giảm và tiết kiệm chi phí luôn là mục tiêu của các doanh nghiệp. Đây cũng là mục tiêu xuyên suốt của lãnh đạo VRG trong việc chỉ đạo và điều hành sản xuất trong hệ thống các nhà máy chế biến trực thuộc. Theo chủ trương của VRG, từ nay đến năm 2015 cần phải tăng tỉ lệ mủ tờ RSS từ 5% lên 10%; trong đó, tập trung đầu tư các nhà máy mủ tờ RSS ở Tây Bắc, Campuchia và Lào. Tuy nhiên, việc sản xuất mủ tờ RSS phải sử dụng đến nguyên liệu củi đốt và nguồn củi ngày càng trở nên khan kiếm, đây cũng là vấn đề cần giải quyết đối với VRG trong thời gian sắp tới. Giải pháp thay thế chất đốt củi bằng thanh nhiên liệu trấu ép trong sấy cao su tờ xông khói RSS là giải pháp tối ưu mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Tiết kiệm 20-30% chi phí chất đốt
Việc thay thế củi đốt bằng thanh trấu ép được tiến hành thử nghiệm tại Xưởng Chế biến mủ tờ Lai Khê thuộc Viện Nghiên cứu Cao su Việt Nam từ tháng 5/2013 đến nay. Theo báo cáo của Viện, bước đầu đã cho kết quả tốt, sản phẩm đạt chỉ tiêu chất lượng tiêu chuẩn cơ sở TCCS 105:2009 và tương đương với SVR 3L. Việc sử dụng thanh trấu ép đã tiết kiệm chi phí chất đốt từ 23-30%, tương đương 100.000 đồng/tấn/sản phẩm. Như vậy, trong thời gian sắp tới, với sản lượng mủ tờ của Tập đoàn sẽ đạt mức trên 30.000 tấn/năm, thì chi phí tiết kiệm lên đến vài tỉ đồng.
Ông Nguyễn Hoàng Thái – Phó Ban Công nghiệp VRG, nhận xét: “Ưu điểm của việc sử dụng thanh trấu ép là sản phẩm phụ của nông nghiệp, nên rất dồi dào và rẻ tiền; dễ kiểm soát quá trình đốt và dễ định lượng cho từng lò đốt, nên nhiệt độ sẽ ổn định hơn, giúp nâng cao chất lượng sản phẩm RSS. Hạn chế là khi bắt đầu đốt phải mồi bằng lửa củi”.
Trấu có thành phần chất xơ chiếm 75% nên dễ bén lửa, khi cháy không có khói, có mùi tỏa ra rất dễ chịu, không những vậy khả năng duy trì sự cháy của thanh nhiên liệu trấu ép lâu hơn so với các nhiên liệu đốt khác như than đá, củi, gas. Do đó, có thể sử dụng củi trấu để làm chất đốt cho nhiều dạng lò đốt truyền thống và hiện đại.
Mô hình thay thế củi bằng thanh trấu ép
Điều kiện: Mủ từ vườn cây được lọc qua rây 40-60 mesh, pha loãng đến DRC 18%, đánh đông ở pH từ 4,8-5,2 và tạo tờ dày 2,5-3,0 cm bằng tấm lak rời. Cao su sau khi được cán mỏng để loại bỏ serum phải đạt độ dày 2-3 mm và được hong khô 24 giờ trước khi được đưa vào lò sấy. Lò sấy có công suất 2,0-2,3 tấn sản phẩm cho một mẻ; với thời gian sấy từ 70-72 giờ. Sử dụng 0,2 m3 củi lúc đầu để mồi trấu ép và 0,2-0,3 m3 củi trong quá trình đốt để tạo than. Sử dụng 2 loại trấu ép viên (trấu xay trước khi ép viên, tỉ trọng viên trấu 3,4g/cm3 và trấu không xay, tỉ trọng viên trấu 2,75g/cm3).
Kết quả: Nhiệt độ sấy cao nhất từ 75 – 78oC tại thời gian sấy 44 – 48 giờ. Thời gian sấy cho 1 lò từ 69 – 70 giờ (gần 3 ngày). Hệ số đốt lò trung bình của nguyên liệu trấu ép: 152,8 kg/tấn thành phẩm. Chất đốt là củi tiêu hao theo định mức là 1,5 m3 củi đốt /tấn thành phẩm có chi phí là 450.000 đ/tấn thành phẩm. Sử dụng chất đốt chính là trấu ép có giá 1.500 đồng/kg, giúp giảm chi phí chất đốt từ 23-30%. Bình quân tiết kiệm được 100.000 đồng tiền chất đốt/tấn sản phẩm. Các chỉ tiêu chất lượng đạt ở mức cao, đáp ứng với tiêu chuẩn cơ sở TCCS 105:2009 và tương đương với
cao su SVR 3.
Sử dụng thanh nhiên liệu trấu ép có thể thay thế cho than đá, dầu DO, FO hoặc than củi dùng để đốt lò hơi công nghiệp. Việc thay nhiên liệu đốt bằng trấu rất tiện lợi vì có thể sử dụng ngay loại lò đốt mà không cần thay đổi thiết kế ban đầu. Mặc dù nhiệt lượng của gas, dầu DO, dầu FO cao hơn than và củi trấu 3 lần, tuy nhiên giá thành của gas, DO, FO cao gấp 15-20 lần. Sử dụng trấu viên để tạo gas hỗn hợp thay thế cho gas Butan thì hiệu quả kinh tế sẽ rất cao.
Qua việc chuyển đổi thay thế loại chất đốt truyền thống từ củi sang thanh nhiên liệu trấu ép trong xông sấy mủ tờ, đã hứa hẹn đem lại nguồn lợi lớn cho doanh nghiệp và quan trọng hơn giải quyết được vấn đề củi đốt ngày càng khan hiếm, đồng thời góp phần bảo vệ nạn chặt phá rừng tự nhiên. Ngoài ra còn giúp giảm chi phí, vừa không lệ thuộc vào các nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt và có giá biến động tăng cao, vừa góp phần làm giảm hiệu ứng nhà kính. Hơn thế nữa, tro sinh ra trong quá trình đốt sẽ là nguồn nguyên liệu rất cần thiết cho các ngành công nghiệp khác.